In het artikel van vorige week is reeds ingegaan op de vraag welke gegevens de auto’s verzamelen die de beelden voor Google streetview maken. In dit artikel zal verder worden gegaan met de vraag of Google streetview persoonsgegevens verwerkt met de beelden die men vastlegt. Als dat het geval is, moet Google zich houden aan de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) – zie het artikel over de Wet bescherming persoonsgegevens voor meer informatie. We beginnen met de vraag wanneer er sprake is van de verwerking van persoonsgegevens. Daarna behandelen we de vraag of de beelden, die Google streetview maakt, hieronder vallen. Ook zal het standpunt van Google zelf in dezen aan bod komen.
Alvorens we de vraag kunnen beantwoorden of Google streetview persoonsgegevens verwerkt, moeten we vaststellen wanneer er sprake is van de verwerking van deze gegevens. Het eerste onderdeel van dit vraagstuk betreft het begrip ‘persoonsgegeven’. Artikel 1 Wbp omschrijft een persoonsgegeven als volgt: “Een persoonsgegeven is elk gegeven betreffende een geïdentificeerde of identificeerbare natuurlijke persoon.” Met andere woorden, ieder gegeven waarmee een natuurlijk persoon geïdentificeerd wordt of identificeerbaar is, is een persoonsgegeven. Het maakt niet uit of iemand die over de informatie beschikt zelf in staat is om de persoon die bij het gegeven hoort te identificeren, zolang het technisch maar mogelijk is. Een voorbeeld van een dergelijk gegeven is de kentekenplaat van een auto. Niet iedereen heeft toegang tot de database van de dienst inschrijving voertuigen, maar omdat het identificeren van de eigenaar van de auto mogelijk is met de letters en cijfers van de kentekenplaat en deze database, is de kentekenplaat van een auto een persoonsgegeven.
Voorts moeten we vaststellen wanneer er sprake is van een verwerking van persoonsgegevens. Ook hierop geeft artikel 1 Wbp antwoord: Een verwerking van persoonsgegevens is elke handeling of elk geheel van handelingen met betrekking tot persoonsgegevens, waaronder in ieder geval het verzamelen, vastleggen, ordenen, bewaren, bijwerken, wijzigen, opvragen, raadplegen, gebruiken, verstrekken door middel van doorzending, verspreiding of enige andere vorm van terbeschikkingstelling, samenbrengen, met elkaar in verband brengen, alsmede het afschermen, uitwissen of vernietigen van gegevens. Van een verwerking is dan ook heel snel sprake.
Om nu te kunnen beoordelen of Google aan deze wettelijke vereisten voldoet, moeten we bekijken wat de Google-auto’s precies doen. Zij maken foto’s van de wegen en hun omgeving. In de auto’s is apparatuur aanwezig waarmee de gemaakte afbeeldingen worden opgeslagen. Aangezien het opslaan van persoonsgegevens valt onder het begrip ‘verwerken’, kan worden geconcludeerd dat er sprake is van een verwerking. Maar betreft deze verwerking nu ook persoonsgegevens? Om deze vraag te kunnen beantwoorden moeten we kijken naar welke gegevens er op de foto’s staan. Het gaat hier om allerlei gegevens, zoals huizen (nummers en uiterlijk) en alles wat zich toevallig op dat moment in de straat bevindt. Er kan dan worden gedacht aan auto’s en aan mensen.
Over de vraag of dit persoonsgegevens zijn, is discussie mogelijk. Als de wet strikt wordt geïnterpreteerd, is het feit dat deze auto’s de leesbare kentekenplaten van andere voertuigen en de op straat aanwezige mensen vastleggen al voldoende om de wet van toepassing te laten zijn. Google heeft zich echter in verscheidene uitlatingen op het standpunt gesteld dat de wet niet van toepassing is, omdat de kentekenplaten en de gezichten van de mensen worden vervaagd voordat ze op het internet worden geplaatst. Maar deze bewering kan op verschillende punten onderuit worden gehaald. Ten eerste lijkt Google ervan uit te gaan dat een persoonsgegeven pas een persoonsgegeven is wanneer het wordt gepubliceerd. Dit is onjuist. Doordat de apparatuur in de auto de foto’s opslaat, wordt er een persoonsgegeven vastgelegd en wordt dit gegeven verwerkt. Daarnaast vindt Google dat door het vervagen van kentekenplaten en gezichten er geen persoonsgegevens meer op de foto’s aanwezig zijn. Bij deze bewering gaat Google ervan uit dat een auto alleen door een kentekenplaat te identificeren is en mensen alleen door hun gezicht. Ook dit hoeft niet juist te zijn. Alhoewel men niet altijd iedereen zal kunnen identificeren, zal zelfs met een vervaagd gezicht vrijwel iedereen wel door iemand kunnen worden geïdentificeerd en zullen bepaalde personen met opmerkelijke uiterlijkheden of celebrity-status door heel veel mensen worden herkend. Zoals we in de tweede alinea al zagen is daarmee voldaan aan de voorwaarden voor het begrip ‘persoonsgegeven’.
De bewering van Google is daarmee al op twee punten onjuist gebleken. Er kan dan ook worden geconcludeerd dat Google streetview persoonsgegevens verwerkt in de zin van de Wbp. Er zou nog moeilijk gedaan kunnen worden over de vraag of Google als Amerikaans bedrijf wel gebonden is aan de Nederlandse wet. Doordat de persoonsgegevens echter op Nederlands grondgebied worden verwerkt (namelijk in de auto’s) is ook dit geen punt van discussie. Google moet zich bij die verwerking volledig houden aan de verplichtingen uit de Wbp, waaruit volgt dat iedereen die zichzelf op een dergelijke foto aantreft gebruik kan maken van zijn rechten als betrokkene. Voor meer informatie over welke rechten en plichten dit zijn, verwijs ik u naar het artikel over de Wet bescherming persoonsgegevens. Indien u gebruik wilt maken van uw rechten kunt u contact opnemen met mr. Sophia Sipkens.
Lees ook de andere artikelen van mr. Sophia Sipkens.